Niestety, dwukrotnie odrodzona w czasie XX wieku Rzeczpospolita, choć pamiętała o umieszczeniu korony na głowie białego orła, nie zadbała ani o odtworzenie tak barbarzyńsko zniszczonych insygniów koronacyjnych (jeżeli pojawiły się takie próby, to były one efektem oddolnych inicjatyw społecznych), ani nawet o należyte upamiętnienie minionej wielkości państwa, które reprezentowały. Czyżby republikańskie władze obawiały się pojawienia się rojalistycznych „resentymentów”, a może po prostu wykazały w ten sposób lekceważenie dla wielkiej przeszłości i tradycji Narodu, którym przyszło im kierować? Czy nie jest to symptomem jednej z chorób toczących nasze życie społeczne i polityczne, swoistego narodowego skarlenia, będącego efektem lobotomii, jakiej zostaliśmy poddani jako wspólnota polityczna? Będzie to jedno z pytań, jakie chcemy sobie zadać podczas konferencji, zorganizowanej w 1000-lecie koronacji pierwszego z polskich królów.

Kiedy 1000 lat temu na skroniach króla Bolesława Chrobrego spoczęła korona królewska, zakończył się długi proces kształtowania się niepodległego Państwa Polskiego i uzyskiwania przez nie znaczącego miejsca w europejskiej Christianitas. Wejście naszej Ojczyzny do rodziny chrześcijańskich państw zapoczątkowane aktem chrztu dokonanym przez Mieszka I znalazło oto zwieńczenie w postaci uzyskania przez piastowską Polskę rangi suwerennego królestwa.

Koronacja Bolesława I zapoczątkowała długi szereg koronacji królewskich, zrazu dokonywanych w Gnieźnie, a następnie – po odrodzeniu Królestwa Polskiego w XIV wieku – w katedrze królewskiej na Wawelu, będących wielkimi ceremoniami, w trakcie których nie tylko dokonywało się uroczyste i formalne obejmowanie władzy przez kolejnych monarchów, ale również symboliczne odnawianie ciągłości Państwa i ożywianie na nowo całej jego tradycji. Korona Bolesławowa stała się zaś wzorem dla wszystkich kolejnych koron, które przywdziewali polscy władcy, zwłaszcza zaś corona privilegiata króla Władysława I, używanej do koronacji przez ostatnich Piastów na polskim tronie, Andegawenów, Jagiellonów i królów obieranych przez ogół szlachty aż do II połowy XVIII wieku.To właśnie dramatyczne losy tej ostatniej korony, podobnie jak większość pozostałych insygniów koronacyjnych wykradzionej z wawelskiego skarbca i zniszczonej przez zaborcę, splotły się z tragicznymi dziejami Państwa Polskiego, rozebranego pomiędzy sąsiadów i wymazanego z mapy Europy na ponad stulecie.

Celem naszej konferencji jest bowiem nie tylko upamiętnienie tego doniosłego aktu, do jakiego doszło przez tysiącleciem i namysł nad jego sensem politycznym oraz znaczeniem dla kultury i tradycji narodowej, ale również uczynienie go punktem wyjścia do refleksji zarówno nad momentem cywilizacyjnym, w którym Polska znajduje się obecnie, jak i przyszłością naszej Ojczyzny. Co tamta koronacja sprzed tysiąclecia, sama korona, a także idea Królestwa Polskiego i pojęcie królewskości znaczą dla nas dzisiaj i będą znaczyć w kolejnych latach? Na te pytania również będziemy starali się udzielić odpowiedzi.

Koronacja sprzed tysiąca lat to również ważny etap kształtowania się w Polsce monarchicznego systemu władzy, który przetrwał, podlegając rozmaitym zmianom na przestrzeni stuleci, aż do rozbiorów Rzeczypospolitej, a uwzględniając zarówno ład politycznych państw zaborczych i aspiracje ustrojowe polskiego Narodu, nawet do początku XX wieku. Kwestia prawowitości monarchii, uzasadnienia i zakresu władzy króla, czy jej legitymizacji obecna była przez cały ten czas w refleksji polskich myślicieli politycznych.

Nawet i dziś, w dobie demokracji liberalnej, w naszym kraju, podobnie jak w wielu innych, w obrębie szeroko rozumianego konserwatyzmu reprezentowane jest stanowisko monarchistyczne, wyrażane nie w postaci postulatu natychmiastowej restytucji monarchii i obsadzenia polskiego tronu, ale raczej wskazywania pewnego ideału ustrojowego i wiążącego się z nim programu społeczno-politycznego. Również tym chcemy zająć się podczas naszej konferencji, na którą jeszcze raz serdecznie zapraszamy.